Tuintips
Tuintips
Onder het motto men is nooit te oud om te leren hierbij een aantal algemene tips voor een mooiere tuin. Ook nemen we een aantal specifieke knollen en bollen onder de loep. Veel tuin en leesplezier.
Wat is een bol?
Een bloembol is eigenlijk een ondergrondse voorraadschuur en bloemfabriek. In de bol is alles aanwezig om de plant op het juiste moment uit te laten komen. Dit is duidelijk te zien wanneer je een bol door middensnijd. In het hart van de bol zit de bloem centraal als een baby in de buik van zijn moeder. Deze kiem heeft al het uiterlijk van een bloem wanneer hij nog in de bol zit. Om de kiem zit een vlezige witte substantie welke de rokken worden genoemd. In een echte bol, zijn het deze rokken die al het voedsel voor de bol hebben opgeslagen om de bol te laten groeien en bloeien.
Wat is het verschil tussen bollen, knollen en wortelstokken?
Technisch gesproken zijn veel populaire bloembollen geen echte bollen. Crocussen en gladiolen zijn bijvoorbeeld eigenlijk knollen, terwijl de grote bekende dahlia eigenlijk een wortelstok is. Het verschil tussen bollen en knollen is klein, en ze lijken heel erg op elkaar. Het grote verschil is de manier van voedselopslag.
Voorjaarsbloeiende bollen zijn winterhard; zomerbloeiende bolgewassen houden van warme temperaturen. Bloembollen zijn te verdelen in voornamelijk 2 groepen:
- Voorjaarsbloeiende (deze worden in de herfst geplant)
- Zomerbloeiende (welke worden geplant in het voorjaar)
Een meer nauwkeurige groepering, verdeelt de bloembollen in bollen, knollen en wortelstokken. Over het algemeen zijn voorjaarsbloeiende bollen winterhard. Deze bollen, zoals Tulp, Hyacint en Narcis, worden geplant in de herfst, voor de eerste vorst, en hebben de wintermaanden nodig om zetmeel om te zetten in suiker. Veel voorjaarsbloeiers, zoals narcissen, overleven goed en kunnen in de grond blijven om jaar na jaar te bloeien.
De meeste zomerbloeiende bollen zijn niet winterhard. Deze bollen kunnen de harde winter condities niet overleven en moeten in het voorjaar na de laatste vorst worden in geplant. Om van deze bollen jaar na jaar te kunnen genieten, moeten ze in de herfst worden opgegraven en binnen opgeslagen de winter doorbrengen. Een uitzondering is de lelie. Veel zomerbloeiende lelies zijn winterhard en kunnen in het voorjaar of in de herfst worden geplant.
Bloembollen zijn de meest populaire en geliefde bloemen in de wereld. Voorjaarsbloeiende zoals tulpen, crocussen, hyacinten, narcissen en blauwe druifjes zijn universele symbolen van het voorjaar. Hun weelderige en kleurige bloemen zijn het eerste wat tot leven komt uit het winterlandschap. Zomerbloeiende bollen zoals dahlia’s, begonia’s en anemonen brengen variatie, bijzondere kleuren en lange bloeitijden in de zomertuinen. Met goede zorg voor planten en planning kunnen bloembollen vanaf het prille voorjaar tot de late herfst de tuin opfleuren.
Bron: http://www.bloembollencentrum.nl/
Zomerbloeiers planten
Zomerbloeiende bollen komen van origine uit subtropische regionen zoals Zuid-Afrika en Zuid-Amerika. Ze houden van warme temperaturen en vochtige omgevingen, en zijn niet winter hard. In het algemeen vallen zomerbollen in de categorie van zachte bollen, welke niet groeien in gebieden met vorst in de winter. Wanneer er een jaar geen harde winters zijn kun je de bollen in de grond laten en bedekken tegen de lichte vorst. Vaak groeien deze bollen dan beter in het volgende jaar. Helaas weten we nooit wat de Nederlandse winterkoning ons brengt.
Hoe te planten
Zomer bloeiende bollen groeien waar andere planten ook groeien. Na het kiezen van de plantplek:
Graaf een gat voor bedbeplanting of individuele gaten voor individuele bollen of kleine clusters bollen. Zomerbloeiende bollen worden in het algemeen dicht onder de oppervlakte (3-5cm diep) geplant. De grond is daar warmer, dat vinden ze prettig.
Geef de grond wat lucht door hem te harken en verwijder onkruid en kleine stenen. Plant de bollen voorzichtig – niet duwen - met de puntige kant boven, in de grond.
Zomerbloeiende bollen moeten worden geplant in een grond met de temperatuur die gemiddeld 13 graden Celsius is. (wanneer je bollen plant voordat deze temperatuur is bereikt, zullen de bollen niet actief beginnen te groeien en kunnen ze makkelijk gaan rotten.)
De meeste zomerbloeiende bollen, zoals dahlia’s en begonia’s moeten uit de grond worden gehaald voordat de nachtvorst begint. Doe je dat niet dan is er maar een kleine kans dat ze ooit nog bloeien.
Bron: http://www.bloembollencentrum.nl/
Dahlia’s, terug in de mode!
Dahlia’s komen van oorsprong uit amerika. Het was Francisco Hernandez, lijfarts van de Koning Philips II die de plant als eerste schriftelijk bespreekte. De plant werd door de Azteken “Acocotli” genoemd, en ze werden gekweekt voor op te eten. De komst van de Dahlia’s naar Europa danken we aan Joséphine de Beauharnais die een prachtige collectie verzamelde in haar tuin bij het kasteel van Malmaison. Toen de knollen in een later stadium betaalbaar werden verhuisden ze naar de volkstuintjes. De Dahlia werd dé bloem van de arbeidersklasse.
Wereldwijd bestaan er duizenden soorten en elk jaar komen er nog nieuwe bij. Vaak zijn ze aan modetrends onderhevig! Wat het ene jaar absoluut in is, is het volgende jaar kompleet uit de mode. Het is dus geen sinecure een mooie collectie Dahlia’s op te slaan voor de verkoop!
Dahlia’s zijn niet wintervast, alhoewel de laatste jaren meer en meer mensen ze laten staan. In en beschermde tuin kunnen ze een zachte winter overleven. Als U toch zeker wil spelen kan U ze beter laten overwinteren in een serre of zelfs in de garage. Vanaf half april kan U ze al voorplanten in een pot en op een beschutte plaats zetten, zodat ze al goed aangroeien tot het moment dat we ze definitief planten. Dit gebeurt in principe half mei, na de komst van de ‘Ijsheiligen’. U kan ze natuurlijk al vroeger in de tuin planten, maar dan is het aan te raden ze een kleine 20 cm diep te planten, in plaats van de normale 5 cm. Bovendien staan ze dan steviger, wat zeker voor de hogere soorten geen slechte zaak is. Zorg voor een goedbemeste grond en zet de knollen bij voorkeur op een zonnige plaats. Dahlia’s houden niet erg van zeer vochtig grond. De grote soorten planten we op een 40 tot 50 cm van elkaar, voor de kleinere soorten volstaat een 20 tot 30 cm. Bij de hoge soorten is het aan te raden een steuntje te gebruiken. Verwelkte bloemen mag U wegnemen om zo de vorming van nieuwe knoppen te stimuleren. Na de eerste nachtvorst haalt U de knollen uit de grond. Haal de grond eraf en knip het loof tot op een 15 cm. Na enkele dagen te drogen te hebben gelegd verwijdert U alle droge bladen en overwintert ze in een koele en droge ruimte.
Enkel typische Dahlia soorten:
Cactus en Semi-Catus Dahlia’s
Zijn de grootste van de familie. Zeer gevulde bloemen die wat doen denken aan een ster. Kunnen een meter en hoger worden.
Decoratieve Cactus
Hebben grote volledig gevulde bloemen, maar de bloemblaadjes zijn breder dan bij de Cactus Dahlia. Naast de hogere soorten bestaan er ook lagere rasse.
Top-Mix Dahlia’s
Laatste jaren zeer populair geworden. Ze worden amper 20 tot 30 sm hoog en zijn dus ook geschikt voor in een pot op het balkon te planten. Bloemetjes zijn klein en bestaan in wit, rood, geel, oranje en roze
Pompon Dahlia
Heel leuke Dahlia bloemen die doen denken aan golfballetjes. Bestaan in een zestal kleuren (wit, rood, rose, geel, orange, rood)
Gloriosa Rothschildiana
een exotisch juweeltje van de natuur
De Gloriosa is een klimplant met puntig frisgroen, glanzend blad, waaraan hechtranken zitten. Het is een snelle groeier en als de plant ruim een meter hoog is, worden bloemknoppen gevormd. De grote bloemen beginnen heldergeel, krijgen langzamerhand een rode tekening, en worden uiteindelijk helemaal rood. De plant blijft lang bloeien. Makkelijk te kweken, doet het ook erg goed in een koude kas, als snijbloem. De Gloriosa is een bijzonder mooie plant. Niet alleen is de bloem fraai om te zien, botanisch gezien is het een zeldzaamheid dat een knolgewas en bovendien een lelieachtige, klimt
Opkweek
Het hele jaar door te zaaien, maar moet wel warm worden opgekweekt met veel licht, in een flinke pot met voedzame grond. Voor een zuidraam in de volle zon, of in een kasje. Zorg voor een touw als steun, de plant hecht zichzelf vast. Niet in een boog leiden voordat bloemknoppen gevormd zijn. Regelmatig kamerplantenmest geven. Enige maanden na de bloei sterft de bovengrondse plant af, in de grond rest een knol die droog bewaard moet worden tot het volgende groeiseizoen.
Vul een pot voor 3/4 met potgrond. Leg onder in de pot een flinke hoeveelheid potscherven als drainage Leg de knollen horizontaal op de potgrond met de groeipunt omhoog, zo’n 3 cm onder de grond. Giet na het poten van de knollen de grond over de hele oppervlakte van de pot goed nat. Mocht U de plant buitenzetten doe dit dan op een zonnige plaats en denk eraan dat de Gloriosa vorstgevoelig is. Na ongeveer 7 weken gaan de planten bloeien.
Tegen het begin van december zal de plant helemaal afsterven. Knip de plant dan af. Geef geen water meer en laat de pot met grond overwinteren bij kamertemperatuur (15-20° C) op een droge plek
Vanaf april kunt u de nieuwe knollen uit de droge grond halen. U heeft 2 nieuwe knollen gekregen van elke oude plant. Om de knollen te oogsten moet u de pot omkeren, en voorzichtig de knollen uit de grond halen. Let hierbij wel op de nieuwe groeipunten, deze mogen niet beschadigd worden.
Oorsprong van de plant: De gematigde zones van Afrika en West-Azië
Wanneer het gras maaien als u krokussen en narcissen hebt geplant?
Als regel voor het maaien van grasstroken met bloembollen wordt aangehouden dat daarmee gemiddeld 6 tot 8 weken na de bloeiperiode kan worden begonnen. Het gras met daarin geplante bloembollen kan pas na het afsterven van alle bovengrondse delen van de bollen worden gemaaid. Sommige bloembollen zoals Chionodoxa, Scilla en Eranthis, planten zich voort door middel van zaad. Het zaad moet dus voldoende gelegenheid krijgen om te rijpen.
Bron: http://www.bloembollencentrum.nl/
Oude bloemen van tulpen afsnijden of niet?
Tulpen, die geplant zijn voor meerjarenbloei, kunnen beter gekopt worden nadat de bloem zijn schoonheid heeft getoond. Dit voorkomt het vormen van zaaddozen waarbij de energie in zaad in plaats van nieuwe bolletjes onder de grond wordt gestopt. Koppen is de term voor het afbreken van de bloemen van de stengel. Bovendien wordt hiermee voorkomen dat de bloemblaadjes in de oksels van de bladen vallen waardoor Botrytis kan ontstaan.
Bron: http://www.bloembollencentrum.nl/
Bijzondere bolgewassen: de Hymenocallis
Een bol die de laatste jaren wint aan populariteit is de Hymencocallis (of Ismene)
En dat is volkomen terecht! Het is een mooie bloem en is makkelijk te kweken en het brengt een vleugje exotisme in uw tuin of op uw balkon. Hieronder de plantfiche van deze bol
Hymenocallis (uit het Grieks: hymen is vlies en kallos is schoonheid) heeft zijn naam te danken aan het membraanachtig omhulsel die de kroonbladeren van de bloem verbindt en waarin de meeldraden gedeeltelijk vergroeid zijn. De natuurlijke vindplaats is zeer uitgestrekt van Zuid-Amerika tot het zuidoosten van de Verenigde Staten en in West-Indie en de Caraïben. De plant behoort tot de familie van de Amaryllidaceae en werd in 1812 als een officiële soort geregistreerd. Hymenocallis is maar matig winterhard en wordt best in potten gezet. Vorstvrij en relatief droog overwinteren, maar de potgrond nooit helemaal laten uitdrogen. Lederachtige bladeren en zeer speciale, mooi gevormde en heerlijk geurende bloemen (soms in trossen van 5 à 7) op lange en stevige stengels. De bloemkleur is wit of lichtgeel naargelang de soort.
Bloeiperiode: midden van juni en juli
Hoogte: 30-60 cm
Plantdiepte: de bollen onder de grond, en de nek net de grond.
Plantafstand: 20 cm (of 1 bol in een 12,5 cm pot)
Boltype: bol
Lichtomstandigheden: beschut en zonnig
Toepassingen: border, bakken en potten